Sosy zimne
Sosy zimne, Czyli Poezja Kuchni.
W każdym przepisie na naszą potrawę wspominamy o przygotowaniu sosu. Jako dodatku do makaronu, kaszy, klusek czy kartofli. Trzeba więc powiedzieć o nich coś więcej. Francuzi, znawcy kuchni powiadają o nich «Poezja Kuchni». Przyznać muszę, że ta poezja jest dość tucząca. Kto dba o linię, niech nabiera tylko 1 – 2 łyżki kalorycznego sosu, komu zaś to nie jest najbardziej dolegliwe, niech używa do woli, polewa sobie nimi danie niczym zupą!
Inna sprawa, że sos przypomina bardzo w pewnym sensie zagęszczoną, wyrazistą zupę. Robimy go też na wywarze z dodatkiem zasmażki lub mąki rozbełtanej w wodzie, mleku. Do sosów słodkich używamy mąki ziemniaczanej, do pozostałych pszennej. Gęstość sosów zależy od upodobania domowników. W Poznańskim jada się sosy gęste i… dużo, a w Warszawie sos powinien być raczej rzadki, w małej ilości i bardzo intensywny w smaku.
Doprawianie sosów.
W tym celu dodajemy do niego tzw. “wzmacniaczy smaku”, najczęściej przypraw zawierający glutaminian sodu, jak Vegeta, Jarzynka, Kucharek i podobne. Ostatnio stało się modne dodawanie do sosów świeżych ziół np. mięty, melisy, koperku, natki, cząbru i innych. Podnoszą one ich smak i aromat.
W przeciwieństwie do sosów gorących, zimne zaś są przyrządzane na bazie oleju, śmietany, majonezu lub galaretki owocowej. Do wielu surówek, sałatek, zakąsek podaje się je jako chociażby smakowe uzupełnienie potraw.
- Sosy zimne podawaj przede wszystkim do przekąsek, sałatek, zimnych mięs.
- Łatwe i szybkie do przyrządzenia są chociażby te na podstawie śmietany i sosy na podstawie przetworów owocowych z dodatkiem ostrych przypraw.
- Bardziej skomplikowany jest zaś majonez i sosy na jego podstawie.
- Sosy na podstawie śmietany nie są podprawianie, śmietana więc musi być gęsta, aby nie oddzielała się od innych składników.
- Sporządzić je możesz z surowych żółtek, lub jaj ugotowanych na twardo, i dodatkowo z musztardy, przecieru pomidorowego, jabłek, chrzanu, szczypiorku.
- Sosy na podstawie przetworów sporządza się z galaretki porzeczkowej, głogowej, które rozrzedza się winem, następnie przyprawia musztardą, chrzanem.
Sosy zimne. Lista sosów.
- chrzan z octem
- ćwikła z chrzanem
- majonez
- szczypiorkowy
- ze śmietany z chrzanem i tartym jabłkiem
- sos ze śmietany z jajami na twardo
- ze śmietany z musztardą
- sosy na podstawie galaretki lub marmolady owocowej
- sosy na podstawie surowej śmietany
- owocowe podprawiane mąką ziemniaczaną z wodą lub mlekiem
- podprawiane żółtkami utartymi z cukrem
- sosy zagęszczane zaparzanymi żółtkami utartymi z cukrem