Chleb domowy
Chleb domowy – pszenno-żytni na zakwasie.
Słynne łacińskie “ab ovo” zastąpiono w staropolskiej kuchni “ab panem” (od chleba), bowiem od wypieku chleba zaczynało się w gospodarstwie domowym wszystko. Chleb pieczono pod koniec tygodnia, najczęściej w sobotę, i był to dzień małego kuchennego święta. Pani rezydowała w kuchni od rana, nadzorując wydawanie ze spiżarni mąki na ciasto, osobiście sprawdzała jakość drożdży na zaczyn, kontrolowała właściwą temperaturę pieca. Nikomu nie wydawało się to przesadą, gdyż od tych pozornie drobnych czynności zależała jakość pieczywa przez cały najbliższy tydzień. Pani domu obliczała proporcje składników, w zależności od ilości domowników (podrastające dzieci okresowo przebywały w internatach) i służby. Najwięcej chleba pieczono w okresie żniw, gdyż stanowił on również podstawę posiłku południowego.
Składniki:
- 1 kg mąki pszennej,
- 2 szklanki mąki pszennej z pełnego przemiału,
- 3 szklanki mąki żytniej,
- 3 szklanki mleka,
- 3 szklanki wody,
- 3 łyżki oleju,
- 3 płaskie łyżeczki soli,
- 3 łyżki cukru,
- zakwas,
- ziarna (czarnuszka, sezam, siemię lniane, sezam, kminek, słonecznik, dynia, i in.),
Chleb domowy – Przygotowanie:
- Najpierw wyrabiamy ciasto (ok 10 minut robotem kuchennym), najlepiej w naczyniu o wielkości 7 – 10 l.
- Następnie odejmujemy 3 łyżki na kolejny zakwas do następnego ciasta, które odkładamy do słoiczka, odkładamy na 7 -12 godzin do wyrośnięcia (powinno podwoić objętość)
- Dodawane do chleba nasiona wpierw można lekko uprażyć na patelni (po 1 łyżce różnych) i dodać do ciasta.
- Foremki do pieczenia zwilżyć olejem i posypać mąką. Później nadmiar mąki usunąć.
- Ciasto umieścić w foremkach napełniając je do około ⅓ wysokości formy.
- Chleb posmarować po wierzchu wodą i posypać nasionami.
- Przykryć ściereczką i odstawić do wyrośnięcia na 8 – 12 godzin. Ciasto powinno podwoić swoją objętość.
- Wstawiamy do piekarnika na najniższym poziomie garnuszek z niewielką ilością wody.
- Piec w temperaturze 190°C (można włączyć termoobieg) przez około 1 godzinę. Na 5 minut przed końcem pieczenia posmarować po wierzchu ciepłą wodą.
- Dopiec przez 5 – 10 minut, aby uzyskać błyszczącą skórkę.
- Porcja ciasta w tym przepisie pozwala upiec około 3 kg gotowego chleba domowego, najlepiej przy użyciu 3 foremek-keksówek (35 × 12 cm).
