Choroba wrzodowa – dieta
Żywienie dietetyczne – choroba wrzodowa
Wrzód trawienny dwunastnicy lub żołądka
Żołądek i dwunastnica są ściśle ze sobą powiązanymi odcinkami przewodu pokarmowego. Nie tylko anatomicznie, ale czynnościowo, gdyż razem biorą udział we wstępnych etapach trawienia składników pokarmowych. Żołądek jest narządem jamistym, mającym kształt rogu myśliwskiego. Leży pod przeponą i jest oddzielony od przełyku wpustem, a od dwunastnicy odźwiernikiem. Te dwa miejsca odgrywają rolę jednokierunkowych przepustów, umożliwiających przechodzenie pokarmu przez początkowe odcinki przewodu pokarmowego. Ściana żołądka zbudowana jest z potrójnej warstwy mięśni gładkich, wyścielonej od środka pofałdowaną błoną śluzową, a od zewnątrz błoną surowiczą. Kształt żołądka podlega zmianom w zależności od jego wypełnienia i czynności skurczowej. Brzeg wklęsły, zwany krzywizną mniejszą, rozpoczyna się od wpustu i skierowany jest w stronę prawą i do tyłu, brzeg wypukły, dłuższy, zwany krzywizną większą – w stronę lewą, do dołu i do przodu. Wyróżnia się część wpustową żołądka, jego dno, trzon i część przedodźwiernikową. Dwunastnica ma kształt litery C długości około 25 cm i składa się z części górnej, zawierającej opuszkę dwunastnicy, części zstępującej, części poziomej dolnej i wstępującej. Na ścianie części zstępującej dwunastnicy znajduje się brodawka większa dwunastnicy, a w niej ujście przewodu żółciowego wspólnego i przewodu trzustkowego.
(Autor: Janusz Szymański
Żródło: Czasopismo DoZ )
Żródło: Czasopismo DoZ )
Choroba wrzodowa – Dieta w chorobie żołądka lub dwunastnicy
Dieta polega na stosowaniu pokarmów nie pobudzających lub mało pobudzających wydzielanie soków żołądka, oraz na częstym podawaniu posiłków w małych ilościach, przy zachowaniu dostatecznej wartości kalorycznej i dostarczaniu wszystkich składników odżywczych w potrzebnych ilościach. Potrawy podawać należy w postaci rozdrobnionej. Powinny one być łatwo strawne. Nie można obciążać żołądka potrawami długo w nim zalegającymi, aby choroba wrzodowa nie uległa zaostrzeniu.
Pokarmy podaje się początkowo w postaci płynnej lub przetartej lub przetartej, następnie mielone. Stosuje się zsiadłe mleko, dania z jaja i twarogu, gotowane mięso, pulpety z ryb i mięsa gotowane na parze, masło, cukier, miód, kasze, kisiele oraz surowe soki z owoców i warzyw.
Przy wrzodzie żołądka stosowane są diety zawierające szczegółowe przepisy podawania określonych pokarmów w kolejne dni od początku leczenia. Diety są schematyczne i nie zawsze uwzględniają indywidualne stany chorych, dlatego należy kierować się głównie zaleceniami lekarzy. Pewzner poleca przy wrzodzie trawiennym dietę według poniższego schematu:
- pierwsze 10 – 12 dni dieta nr 1a i leżenie w łóżku,
- w następnych 10 – 14 dniach dieta nr 1b i leżenie w łóżku,
- w ciągu następnych 3 – 5 dni dieta nr 1c i przebywanie w łóżku przez połowę dnia,
- a w następnych kilku tygodniach lub miesiącach dieta nr 1, chory nie leży w łóżku i wolno mu pracować.
Dieta nr 1 a składa się z
- 75 g kasz,
- 10 g mąki ziemniaczanej,
- 70 g cukru,
- 100 ml soków owocowych,
- 4 jaj,
- 1,2 l mleka,
- oraz 60 g masła na dobę.
Potrawy podaje się w stanie płynnym lub galaretowatym, jaja na miękko w szklance. Dla uzupełnienia wartości witaminowej podaje się nalewki z głogu i odwar z otrąb. Ilość soli ogranicza się do 4 – 5 g na dobę.
Przykład jadłospisu diety nr 1 a
Rano – szklanka napoju z głogu z cukrem,
08:00 – 20 g masła, 1 jajo na miękko, ¼ l mleka,
11:00 – szklanka kisielu oraz ¼ l mleka
14:00 – talerz kleistej zupy na mleku i szklanka kisielu lub galaretki,
17:00 – 1 jajo po wiedeńsku, 10 g masła, ¼ l mleka,
20:00 – talerz kleistej zupy na mleku, 1 jajo na miękko i 10 g masła,
22:00 – 1 jajo na miękko, 10 g masła, ¼ l mleka.
Dieta nr 1b, oprócz produktów z 1a zawiera
- 50 – 70 g sucharów,
- 55 g kasz (razem 130 g),
- 70 – 120 g mięsa,
- 5 g mąki ziemniaczanej (razem 15 g).
Liczbę jaj zmniejsza się natomiast do trzech sztuk na dobę. Potrawy przyrządzane są podobnie jak w diecie nr 1a. Mięso podaje się mielone, gotowane.
Przykład jadłospisu diety nr 1 b
Rano – szklanka napoju z głogu z cukrem i sucharki,
08:00 – omlet z 1 jaja na parze, 20 g masła, talerz kleistej zupy na mleku, ¼ l mleka,
11:00 – szklanka kisielu lub galaretki, ¼ l mleka,
14:00 – talerz kleistej zupy i porcja mięsa,
17:00 – 1 jajo na miękko, 10 g masła, ¼ l mleka
20:00 – szklanka przetartej kaszy na mleku, szklanka kisielu, ¼ l mleka,
22:00 – 1 jajo na miękko i ¼ l mleka.
Dieta nr 1 stanowi przejście do normalnego odżywiania i powinna być podawana przez dłuższy czas. Wytyczne odżywiania w tej diecie pokrywają się z wytycznymi diety w przewlekłym nieżycie żołądka przerostowym (choroba wrzodowa) i różnią się tylko nieco większą swobodą w podawaniu cukru.
Przykład jadłospisu diety nr 1
08:00 – talerz zupy na mleku, 20 g masła, 1 jajo na miękko, 100 g czerstwego pieczywa, ¼ l mleka,
11:00 – ¼ l mleka, 10 g masła, 100 g czerstwego pieczywa,
14:00 – talerz zupy jarzynowej, kotlet mielony przygotowany na parze, purée jarzynowe, szklanka kisielu lub galaretki,
17:00 – szklanka herbaty, 100 g czerstwego pieczywa,
20:00 – budyń z marchwi, lane kluski z masłem, szklanka herbaty z mlekiem, 100 g czerstwego pieczywa,
22:00 – 1 jajo na miękko lub kotlet mielony przygotowany na parze, czerstwe pieczywo.
Choroba wrzodowa często powoduje, że stosowana jest dieta Sippy’ego. Polega ona na podawaniu w ciągu pierwszego dnia od godziny 7:00 – 19:00 co godzinę mieszanki śmietankowo-mlecznej (równe części śmietanki i mleka). Od drugiego dnia leczenia poszczególne dawki mieszanki zastępowane są jajami i kleikami, także siódmego dnia chory otrzymuje 3 razy po jednym jaju i 3 razy po 100 g kleiku. w ciągu następnych dwóch tygodni chory dostaje coraz większą ilość sucharków oraz masła, z tym że waga każdego posiłku nie przekracza 100 g.
W ciągu stosowania tej diety chory spędza przynajmniej trzy tygodnie w łóżku. Po upływie tego czasu wagę posiłków zwiększa się stopniowo do 200 – 300 gramów, podaje się wtedy ziemniaki puree, delikatne lane kluski i przecierane kompoty.
Skład diety 1c różni się od poprzednich dodatkiem 100g czerstwego, białego pieczywa (z poprzedniego dnia) i 200 g przetartych jarzyn i ziemniaków. Ilość mleka zmniejsza się natomiast do 1 l na dobę, a masła do 50 g.
Choroba wrzodowa – Dieta Sippy’ego (nieco zmodyfikowana)
I tydzień (licząc od 4 – 5 dnia po krwotoku)
1 dzień – 14 × dziennie po 60 ml mleka ze śmietanką,
2 dzień – 13 × dziennie po 60 ml mleka ze śmietanką, 1 jajo,
3 dzień – 12 × dziennie po 60 ml mleka ze śmietanką, 1 jajo, 100 g kaszy manny z masłem,
4 dzień – 11 × dziennie po 75 ml mleka ze śmietanką, 2 jaja, 100 g kaszy manny z masłem,
5 dzień – 10 × dziennie po 75 ml mleka ze śmietanką, 2 jaja, 2 × 100 g kaszy manny z masłem,
6 dzień – 9 × dziennie po 75 ml mleka ze śmietanką, 3 jaja, 2 × 100 g kaszy manny z masłem,
7 dzień – 8 × dziennie po 90 ml mleka ze śmietanką, 3 jaja, 3 × 100 g kaszy manny z masłem,
II tydzień
8 dzień – 7 × dziennie po 90 ml mleka ze śmietanką, 3 jaja, 3 × 100 g kaszy manny z masłem, 100 ml soku z marchwi,
8 – 11 dzień – to samo i 1–2–3 sucharki z masłem,,
12 dzień – 6 × po 120 ml mleka ze śmietanką, 3 jaja, 3 × po 100 g kaszy manny z masłem, 3 sucharki z masłem, 1 × biały ser z masłem, 100 ml soku z marchwi,
13 – 14 dzień – to samo, ze zmianą: zamiast manny inne kasze.
III tydzień
15 – 17 dzień – 5 × po 150 ml mleka ze śmietanka, sucharek z masłem, 3 × po 2 jaja z masłem, sucharek z masłem i serem, 2 × kasza z mlekiem, 100 ml soku z marchwi,
18 – 21 dzień – 4 × po 200 ml mleka ze śmietanką, 8 sucharków, 2 × po 2 jaja, 2 × kasza z mlekiem, 1 × ziemniaki przecierane z masłem,
IV tydzień – posiłki co dwie godziny (7 × dziennie)
8:00 – 250 ml mleka, masła, 20 g cukru,
10:00 – esencja herbaciana ze śmietanką, cukier, bułka, masło, tłusty ser, miód,
12:00 – 2 jaja na miękko, masło, bułka,
14:00 – rozgotowana kasza, śmietanka, ziemniaki przecierane, sucharki,
16:00- –jak o godzinie 8:00,
18:00 – jak o godzinie 12:00,
20:00 – rozgotowana kasza, śmietanka, sucharek,
22:00 – bułka z masłem, sok z marchwi,
w nocy mleko.
Choroba wrzodowa, to również inne jeszcze metody odżywiania. Bez względu jednak na typ, przynajmniej przez okres roku po wyzdrowieniu należy zachować dietę oszczędzającą, składającą się z pokarmów niewpływających na wzmożone wydzielanie soków w żołądku. Wskazane są też skrócone, dwutygodniowe kuracje dietetyczne powtarzane najpierw co pół roku, następnie co rok w ciągu 2–3 lat, które stosuje się aby nie spowodować nawrotu choroby. Choroba wrzodowa powoduje, że kuracje takie należy przeprowadzać w okresie wiosny i jesieni, ze względu na wzmożone objawy zaostrzenia choroby w tych okresach.
Kliknij i głosuj na artykuł
[Total: 0 Average: 0]
